Je investeert in een espressomachine, huurt een pand en koopt voorraad in. Wat komt er op de balans en wat op de winst- en verliesrekening?
De Balans: Een momentopname van bezittingen en schulden
De balans is een overzicht van je bezittingen (activa) en hoe deze gefinancierd zijn (passiva). Dit is altijd in evenwicht: alles wat je bezit, is betaald met ofwel je eigen geld (eigen vermogen) of met geleend geld (vreemd vermogen).
Voorbeeld: Balans van de Koffiezaak op 1 Januari
| Activa (Bezittingen) | Passiva (Financiering) |
|---|---|
| € 5.000 – Espressomachine | € 4.000 – Lening bij bank |
| € 2.000 – Voorraden koffie | € 4.000 – Eigen geld |
| € 1.000 – Kasgeld | |
| Totaal: € 8.000 | Totaal: € 8.000 |
De balans is altijd in evenwicht: in dit geval heb je € 8.000 aan bezittingen, gefinancierd door € 3.000 lening en € 2.000 eigen geld.
Winst- en Verliesrekening: Het resultaat over Een periode
Waar de balans een momentopname is, is de winst- en verliesrekening een overzicht van je inkomsten en uitgaven over een bepaalde periode. Dit laat zien of je winst of verlies hebt gemaakt.
Voorbeeld: Winst- en Verliesrekening van de Koffiezaak (Januari t/m Maart)
| Post | Bedrag (€) |
|---|---|
| Omzet (verkoop koffie) | 10.000 |
| Kosten van ingekochte koffie | -3.000 |
| Huur van het pand | -2.000 |
| Loon van medewerkers | -3.000 |
| Overige kosten (reclame, gas, enz.) | -1.000 |
| Winst | 1.000 |
Dit betekent dat je in de eerste drie maanden € 10.000 hebt verdiend met koffie verkopen, maar na aftrek van alle kosten houd je € 1.000 winst over.
Verband tussen Balans en Winst- en Verlies
Deze twee overzichten zijn natuurlijk sterk met elkaar verbonden. De winst die je maakt, verhoogt je eigen vermogen op de balans. Andersom beïnvloeden uitgaven uit de balans ook je winst- en verliesrekening.
Wanneer je bijvoorbeeld een extra koffiemachine voor € 2.000 koopt, heeft dat invloed op:
- De balans: Je activa stijgen met € 2.000, maar als je het met een lening financiert, stijgt ook je passiva.
- De winst- en verliesrekening: De aanschaf zelf staat hier niet op, maar de afschrijving (bijvoorbeeld € 400 per jaar) wél.
In april besluit je uit te breiden en huur je een tweede locatie. Dit heeft gevolgen voor beide overzichten:
- Op de balans: Er komt een nieuw huurcontract en extra inventaris bij, waardoor je activa stijgen.
- Op de winst- en verliesrekening: Je huurkosten stijgen, maar hopelijk ook je omzet.
Verwarring
Veel mensen verwarren de winst op de winst- en verliesrekening met het geld op de balans, maar winst betekent niet altijd dat er veel geld op de rekening staat. Stel:
- Je verkoopt in januari voor € 5.000 aan koffie, maar je klanten betalen pas in maart.
- Dit bedrag telt in januari als omzet (op de winst- en verliesrekening).
- Maar op de balans komt het als debiteuren (klanten die nog moeten betalen).
Dit laat zien dat winst maken en geld in kas hebben twee verschillende dingen zijn.
Conclusie
Dus nog even in het kort:
- De balans laat zien wat je bezit en hoe dat is gefinancierd op een specifiek moment.
- De winst- en verliesrekening toont hoeveel je hebt verdiend en uitgegeven over een bepaalde periode.
