Je kent het wel: een Excel vol tabbladen, een paar duizend transacties en het gevoel dat je net één filter te ver hebt gezet. De tijd dat auditors alles handmatig doorploegen is voorbij. Steeds meer collega’s stappen over op scripten; analyses vastleggen in code in plaats van formules. En daar blinkt Python in uit. Het is eenvoudig, transparant en goed te volgen. In dit artikel lees je waarom Python zo goed past bij auditwerk en hoe het jouw controles slimmer maakt.

Wat Python onderscheidt in auditwerk
Python is ontwikkeld als een toegankelijke programmeertaal met een sterke focus op leesbaarheid en eenvoud. Voor auditors betekent dat: minder technisch gedoe, meer nadruk op wat de analyse inhoudt. Vier kenmerken springen eruit:
-
Transparantie en reproduceerbaarheid
In Python ligt elke stap van je analyse vast in tekst. Dat maakt het eenvoudig te controleren wat er is gedaan en om dezelfde controle later opnieuw uit te voeren. Als de scriptstructuur logisch is opgezet, kan zelfs iemand zonder programmeerachtergrond de redenering volgen. Daarmee kan een collega, die niet betrokken is bij de controle, precies zien welke filters zijn toegepast en in welke volgorde dit gedaan is. -
Combineren van databronnen
Python kan moeiteloos data uit verschillende formaten en systemen samenbrengen; van Excel-bestanden tot CAMT-bankdata of exports uit een ERP-systeem. Dat is handig in audits waarin financiële gegevens uit meerdere bronnen moeten worden gecontroleerd. -
Detecteren van patronen en afwijkingen
Met bibliotheken alspandaskun je snel filters en berekeningen uitvoeren. Bijvoorbeeld om ongebruikelijke transacties te signaleren, dubbele leveranciers te vinden of prijsontwikkelingen te vergelijken.De code blijft compact en begrijpelijk, zeker vergeleken met SQL-queries of Java-scripts die voor hetzelfde doel vaak omvangrijker en minder leesbaar zijn.
-
Onafhankelijkheid en samenwerking Python is open source en werkt met standaard dataformaten. Hierdoor kun je scripts delen met collega’s of reviewers zonder dat iedereen dezelfde softwarelicentie nodig heeft. Een goed gestructureerd script leest bijna als pseudocode: duidelijk, navolgbaar en daardoor geschikt voor samenwerking binnen een auditteam.
Met python kun je snel simpele analyses op zetten.
Waar moet je rekening mee houden?
Hoewel Python laagdrempelig is, moet je wel met een aantal dingen rekening houden om het echt succesvol te gebruiken in een audit. Een paar punten om rekening mee te houden:
-
Leercurve
De basis is relatief snel te leren, maar het vergt oefening om code netjes en herbruikbaar te schrijven. -
Structuur
Zeker bij grotere audits loont het om een eenvoudige mappenstructuur en consistente naamgeving te gebruiken. Zorg er ook voor dat je duidelijke namen hebt voor je scripts, zoals 'aansluiting_inkoopfacturen_grootboek.py' -
Databegrip blijft essentieel
Een goed script doet niets zonder de juiste input. Je moet weten wat velden betekenen, hoe transactiedata zijn opgebouwd en welke filters audit-relevant zijn. -
Beheer en versiecontrole
Zodra meerdere mensen met dezelfde scripts werken, is versiebeheer (bijvoorbeeld via Git) onmisbaar. Het voorkomt dat analyses verschillen of per ongeluk worden overschreven. Meer daarover in het artikel over versiebeheer in de audit.
Al bij al zijn dit zaken die je goed moet inregelen, maar niet onoverkomelijk zijn. Wie bereid is om er even in te investeren, krijgt met Python een goed hulpmiddel om controles gestructureerd en inzichtelijk uit te voeren; zonder de complexiteit van zwaardere programmeertalen of gesloten tools.
Probeer zelf
De meeste analyses op de website van The Audit Analytics worden uitgevoerd in Python. Ontdek of jij deze kunt volgen! Installeer python en voer een eenvoudige controle uit, bijvoorbeeld een analyse op inkoopprijzen.



